«Κάθε Τετάρτη στο Μουσείο συντροφιά με ένα βιβλίο!» | Εργαστήρια Φιλαναγνωσίας & Δημιουργικής Γραφής

Από τον Οκτώβριο 2024 μέχρι και τον Απρίλιο 2025, κάθε Τετάρτη απόγευμα 6:00-7:30 μμ., το Μουσείο θα υποδέχεται παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου, με ένα ξεχωριστό βιβλίο παιδικής λογοτεχνίας κάθε φορά, και με διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης της ανάγνωσης και της δημιουργικής αξιοποίησης των βιβλίων.
Κάθε εργαστήριο διέπεται από επιστημονικό σχεδιασμό με στόχο την καλλιέργεια της φαντασίας, της κριτικής σκέψης, της δημιουργικότητας και της αισθητικής απόλαυσης!
Αυτή τη χρονιά θα δοκιμάσουμε πρωτότυπες τεχνικές θεατρικής ανάγνωσης, θα διαβάσουμε σημαντικά εικονοβιβλία από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα ασχοληθούμε «παίζοντας» με ποιητικές συλλογές και θα γνωρίσουμε την τεχνική και την παρουσίαση των silent books!

Θα αφιερώσουμε πολλά εργαστήρια σε ποιήματα και λογοτεχνικές ιστορίες για παιδιά, στις θεματικές: Οικογένεια και Περιβάλλον.
Θα προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε την αλληλένδετη σχέση μεταξύ τους και πώς η ανάγνωση βιβλίων μπορεί να επιδράσει στη βελτίωση και προστασία αυτής της σχέσης.

Θα συνεχίσουμε και θα διευρύνουμε την επικοινωνία και συνεργασία με γνωστές/ους συγγραφείς από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.

Θα χρησιμοποιήσουμε τεχνικές δημιουργικής γραφής, θεατρικού παιχνιδιού και μουσικοκινητικής αγωγής!

Οι συναντήσεις χωρίζονται σε 2 (δύο) κύκλους και πραγματοποιούνται κυρίως στις αίθουσες του Μουσείου αλλά και σε άλλα Μουσεία, αίθουσες τέχνης, βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία!

• Α’ κύκλος Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2024
• Β’ κύκλος Ιανουάριος – Απρίλιος 2025

Εισηγήτρια εργαστηρίων: Κατερίνα Τζαβάρα, Συγγραφέας – Εκπαιδευτικός MSc, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ΙΜΜΑ
Οργάνωση: Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα

Επιστημονικό πλαίσιο προγράμματος

Ο πολιτισμός και η φιλαναγνωσία προσδίδουν δεξιότητες διαμόρφωσης της ταυτότητας του παιδιού και καλλιεργούν τον λόγο, τη σκέψη, την επικοινωνία και τη συναισθηματική νοημοσύνη τους. Προσφέρουν την ευκαιρία στα παιδιά να συζητήσουν και να εκφράσουν με δημιουργικό τρόπο-μακριά από το άγχος της βαθμολογίας- τις απόψεις, τις επιθυμίες, τους προβληματισμούς αλλά και τα όνειρά τους!
Η δημιουργική γραφή οδηγεί τα παιδιά σε ένα ξεχωριστό ταξίδι στον κόσμο της λογοτεχνίας, εμπλουτίζει και βελτιώνει τον προφορικό και γραπτό λόγο, προωθεί τις θετικές αξίες της ζωής, ενισχύει τη δημιουργική έκφραση και την προσωπική εξέλιξη. Τα παιδιά ανακαλύπτουν τον κόσμο μέσα από τη λογοτεχνική ανάγνωση και μέσα στο Μουσείο βρίσκουν εύφορο χώρο για να πειραματιστούν με τις λέξεις, τις εικόνες, τις διαφορετικές κουλτούρες και να αναπτύξουν τα ταλέντα τους αλλά και να διαμορφώσουν τη δική τους άποψη για πολλά κοινωνικά θέματα με επιχειρήματα ώστε να ακουστεί η δική τους φωνή.
Οι εμψυχωτές κατά τη διαδικασία της δημιουργικής γραφής λειτουργούν υποστηρικτικά για κάθε παιδί και παράλληλα παρακινούν την ομάδα ώστε να μπορέσουν όλοι να ξεδιπλώσουν τις σκέψεις και τα ταλέντα τους και να οδηγηθούν σταδιακά στην αυτενέργεια και τη δημιουργική επικοινωνία μεταξύ τους. Ο ρόλος του εμψυχωτή/της εμψυχώτριας είναι καταλυτικός, καθώς ενδυναμώνει τα παιδιά με κατάλληλες τεχνικές διαχείρισης της ομάδας για να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση, θάρρος και ευέλικτη σκέψη μέσα από την ανάγνωση και τα παιχνίδια γραφής.
Το ίδιο το Μουσείο αποτελεί έναν χώρο πολιτισμού όπου ενώνονται η ιστορία του τόπου, άνθρωποι από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα και τα έργα τέχνης. Μεταμορφώνεται σε ένα ιδιαίτερα ελκυστικό περιβάλλον που εξάπτει τη φαντασία και τη φυσική περιέργεια και τα παρακινεί να εκφραστούν δημιουργικά. Η διάδραση με τα εκθέματα συνδέεται και συνδυάζεται αρμονικά με την απόλαυση της ανάγνωσης βιβλίων.
Ένα ιστορικό μουσείο, όπως το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, μπορεί να «αφηγηθεί» πολλές ιστορίες από το παρελθόν και να δώσει την ευκαιρία στους μικρούς βιβλιόφιλους να γράψουν τις δικές τους πρωτότυπες ιστορίες, κατανοώντας παράλληλα την εξέλιξη του ανθρώπου μέσα στον χρόνο, τις αλλαγές στην καθημερινή ζωή, την τοπική ιστορία αλλά και σπουδαία ιστορικά γεγονότα. Παιδιά και γονείς συμμετέχουν σε δράσεις που συνδυάζουν τη γνώση με την ψυχαγωγία και την ενημέρωση με το παιχνίδι και τις τέχνες.

Σκοπός των εργαστηρίων

Η λειτουργία των εργαστηρίων έχει διττό στόχο: να αγαπήσουν τα παιδιά τα βιβλία και την ανάγνωση λογοτεχνίας και να αγαπήσουν το μουσείο, ως χώρο ιστορικής γνώσης αλλά και ψυχαγωγίας. Αποσκοπεί: α) στη συγκρότηση μιας κοινότητας ενεργών αναγνωστών/-τριών σχολικής ηλικίας 6-10 ετών που θα αποκτήσουν αναγνωστικές δεξιότητες και θα καλλιεργήσουν αναγνωστικά κίνητρα (reading engagement) για τη λογοτεχνική απόλαυση αλλά και τη μάθηση, β) στη δημιουργία κριτικών αναγνωστών/-τριών (μελλοντικά ενεργών πολιτών) που θα δημιουργούν πρωτότυπο συγγραφικό έργο μέσα σε ένα μουσειακό περιβάλλον, ως θαυμαστό σκηνικό πραγματικών και φανταστικών ιστοριών και γ) στην κοινωνικοποίηση των παιδιών μέσα σε ένα ελκυστικό πολιτιστικό πλαίσιο εκπαίδευσης.

Περιεχόμενο εργαστηρίων – Δράσεις

Φέτος, προσθέτουμε τα silent books στη λίστα των βιβλίων μας!

Στα βιβλία αυτά απουσιάζει το κείμενο. Οι εικόνες είναι γεμάτες νόημα και η τεχνική του κάθε εικονογράφου επιτρέπει στους μικρούς αναγνώστες, πολλαπλές αναγνώσεις!
Τα παιδιά συνθέτουν τα δικά τους νοήματα, παίζουν με τις λέξεις που τα ίδια επινοούν, γίνονται συγγραφείς και φαντάζονται ιστορίες, χωρίς άλλες παρεμβάσεις ή βοηθήματα.

Μέσα από ένα επιστημονικά δομημένο και πρωτότυπο πρόγραμμα δράσεων, κατάλληλο για την ηλικία, την ιδιοσυγκρασία και τις ανάγκες των παιδιών, θα ανακαλύψουμε τα μυστικά μηνύματα που κρύβουν τα βιβλία, θα βουτήξουμε στα χρώματα της Τέχνης, θα «ντύσουμε» με μουσική και θέατρο τις εικόνες, θα σκιτσάρουμε διαλόγους, θα γνωρίσουμε από κοντά συγγραφείς και εικονογράφους!
Και όλα αυτά μέσα στις αίθουσες του Μουσείου, συνομιλώντας και παίζοντας με τα εκθέματα.
Την ανάγνωση και συζήτηση των βιβλίων θα ακολουθούν δράσεις εμψύχωσης της ιστορίας, όπως παιχνίδια εξερευνητικής ανακάλυψης, ζωγραφική-εικονογράφηση, θεατρικό παιχνίδι, δημιουργία νέας ιστορίας ή ποιητικού κειμένου, ψηφιακά παιχνίδια, παρακολούθηση ταινίας, κ.ά.
Αφετηρία έμπνευσης αλλά και πεδίο δημιουργικής προσέγγισης θα αποτελεί ένα διαφορετικό βιβλίο παιδικής λογοτεχνίας κάθε φορά, καθώς και αποσπάσματα άλλων βιβλίων, ποιήματα και εικαστικά έργα τέχνης, παρατηρήσεις στη φύση, μικρές έρευνες και παιχνίδια στο Διαδίκτυο, βραβευμένες ταινίες μικρού μήκους, φωτογραφίες και φυσικά το ίδιο το μουσειακό υλικό! Τα παιδιά θα γνωρίσουν σημαντικά βιβλία της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας για παιδιά, όπως και τους/τις συγγραφείς και εικονογράφους τους. Θα γνωρίσουν τη δομή, τα αφηγηματικά στοιχεία των ιστοριών, τον ξεχωριστό τρόπο με τον οποίο μπορούμε να διαβάσουμε και να γράψουμε ιστορίες μικρής φόρμας (short stories) και κείμενα ποιητικής φόρμας. Αξιοποιούμε τις εμπειρίες των παιδιών, παίζουμε με τις λέξεις, τους δείχνουμε πώς να μην φοβούνται τη γραφή και την ανάγνωση στο σχολείο.
Με την ολοκλήρωση των εργαστηρίων θα παρουσιαστεί μία σειρά πολυθεματικών κειμένων, εικονογραφημένα από τους μικρούς μουσειόφιλους!

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

A’ Κύκλος
Οκτώβριος: 9,16,23,30
Νοέμβριος: 6,20,27
Δεκέμβριος: 4,11,18

Β’ κύκλος
Ιανουάριος: 8,15,22,29
Φεβρουάριος: 5,12,19,26
Μάρτιος: 5,12,19,26
Απρίλιος: 2,9,30

Κόστος συμμετοχής:

A’κύκλος (10 εργαστήρια)
80 ευρώ/ άτομο
70 ευρώ/ άτομο (για αδέρφια ή παρέες)

Β’ κύκλος (15 εργαστήρια)
120 ευρώ/άτομο (β’ κύκλος)
105 ευρώ/άτομο (για αδέρφια ή παρέες)
O αριθμός των θέσεων είναι περιορισμένος.

Πληροφορίες – Κρατήσεις: 2310229778 & kemit.education@imma.edu.gr

Βιογραφικό σημείωμα εισηγήτριας
Η Κατερίνα Τζαβάρα είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Ζει στη Θεσσαλονίκη και είναι απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου ANATOLIA, με παιδαγωγικές σπουδές στο Α.Π.Θ. Οι μεταπτυχιακές σπουδές της και τα ερευνητικά ενδιαφέροντά της εστιάζονται στη Δημιουργική Γραφή στην Εκπαίδευση και στη Φυσική Δραστηριότητα και Ποιότητα Ζωής για παιδιά. Εργάστηκε για πολλά χρόνια στην ιδιωτική και δημόσια εκπαίδευση σε διδακτικές και διοικητικές θέσεις. Διετέλεσε υπεύθυνη Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών/-τριών στο Τ.Ε.Π.Α.Ε. Α.Π.Θ. και υπεύθυνη του Γραφείου Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας των Δ.Ι.Ε.Κ και Ι.Ι.Ε.Κ. Ν. Θεσ/νίκης του 0.Ε.Ε.Κ.. Διετέλεσε εισηγήτρια της Λέσχης Δημιουργικής Γραφής για παιδιά στην αλυσίδα πολιτισμού IANOS Θεσσαλονίκης και επιστημονική υπεύθυνη και εισηγήτρια της Λέσχης Δημιουργικής Έκφρασης & Γραφής για ενηλίκους στη γκαλερί Τέχνης Chalkos Gallery.
Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ως επιστημονική υπεύθυνη εκπαιδευτικών δράσεων και επιμορφώσεων. Συμμετέχει ως εισηγήτρια σε διεθνή συνέδρια, επιμορφώσεις και εργαστήρια για την τέχνη και τη φιλαναγνωσία στην εκπαίδευση. Αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Είναι μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Αποφοίτων της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ., μέλος της Ε.Ε.Π.ΕΚ. και της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς. Από το 2019 εργάζεται ως υπεύθυνη στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη. Από τις εκδόσεις ΔΙΑΠΛΟΥΣ έχουν εκδοθεί 24 βιβλία της για παιδιά και εκπαιδευτικούς, καθώς και η πρώτη της συλλογή διηγημάτων για ενηλίκους με τίτλο «ΔΩΔΕΚΑ/ Ιστορίες που γεννήθηκαν στη Θεσσαλονίκη».

Μπορείτε να δείτε το βίντεο από τις δράσεις και τις ιστορίες των παιδιών στα προηγούμενα εργαστήρια Φιλαναγνωσίας & Δημιουργικής Γραφής ΕΔΩ: